Karaciğer Yağlanması Nedir?
Karaciğerin en önemli yapı elemanı hepatosit yani karaciğer hücreleridir. Yağlı karaciğer hastalığında yağ, hepatositlerde (sitoplazma) damlacıklar halinde birikir. Beyaz, yuvarlak ve oval küreler (makro kabarcıklar) olarak mikroskop altında görülebilir. Bu nedenle makroalveoler obezite olarak adlandırılır. Hücreler şişer ve karaciğerin büyümesine neden olur. Normal bir karaciğerde bu yağ damlacıkları hepatositlerin %5'inde görülür. Daha fazlası (>%5), yağlı karaciğer hastalığı veya alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı (ADYLD) olarak adlandırılır. Karaciğer yağ içeriği > 0 ise laboratuvar ve/veya klinik semptomlar ortaya çıkar. Bunlar, muayenede veya ultrasonda (ultrason) saptanan karaciğer büyümesi, ultrasonda saptanan karaciğerde yağlanma ve kanda ALT ve GGT gibi karaciğer fonksiyon testi sonuçlarında orta düzeyde artış (normalin 1 ila 2 katı) içerir. Ek olarak, bu hastalarda sıklıkla obezite, diyabet, hiperlipidemi ve hipertansiyon gibi bir veya daha fazla komorbidite vardır. Mikro-kabarcıklı yağlama ile gres, mikroskop altında görülemeyecek kadar küçük parçacıklar halindedir. Bu durum çok daha az yaygındır ve belirli özel durumlarla ortaya çıkar (örneğin, hamilelik sırasında akut yağlı karaciğer hastalığı, valproat ve antiretroviral ilaçlardan kaynaklanan karaciğer hasarı ve Reye sendromu).
Karaciğer Tedavisi
Yağlı karaciğer tedavisinde ilk adım kilo kaybıdır. Araştırmalara göre bir hasta ağırlığının %10'unu kaybettiğinde karaciğer hastalığı geriliyor. Olumlu bir iyileşme, kilonuzun %5'ini verdiğinizde başlar. Aynı zamanda şeker hastalığı varsa mutlaka düzene sokulmalı, şeker seviyesi belirli sınırlar içinde tutulmalı, diyet ve ilaç tedavisi ile şeker seviyesi düzenlenmelidir. Kolesterol varsa, diyet ve ilaçlar hastanın yağlı karaciğer problemini azaltabilir ve karaciğeri eski haline getirebilir. Bu hastaların çoğunda yüksek kolesterol ve trigliserit seviyeleri vardır.
Çalışmalar, obezite nedeniyle karaciğer fonksiyon testleri yüksek olan hastalarda kolesterol ve trigliserit seviyeleri yükseldiğinde kolesterol düşürücü ilaç kullanımının karaciğere fayda sağladığını göstermiştir. Unutulmaması gereken kural, kolesterol tedavisinin başladığı üçüncü ila dördüncü ayda karaciğer testlerinin kontrol edilmesi gerektiğidir. Kilo vermenin yolu diyet ve egzersizden geçer. Akdeniz mutfağı son derece faydalıdır. Kilo vermek için etkili bir diyet türüdür. Ayrıca haftada 3-4 gün yürüyüş, yüzme ve jimnastik dersleri verilmektedir. Bu, hastanın karaciğerinin yenilenmesini sağlar. Hastalık ilerledikçe, bir karaciğer nakli son çare olabilir. Yağlı karaciğer hastaları nakilde özel bir gruptur çünkü obez hastalara bile nakil nispeten zordur. Bu hastalarda öncelik kilo kaybıdır. Hastalık ilerlemeden önce kilo vermek, birincil eğitim hedefi olmalıdır.
