Hıçkırık Nedir?
Hıçkırık, solunum kaslarının diyaframın ve bazen kaburgalar arasındaki kasların ritmik kasılmalarıyla oluşmaktadır. Kişide ani ve hızlı bir nefes alma hareketi, ses tellerinin kapanmasıyla kesilir. Bu sırada oluşan “hıçk” sesi nedeniyle hıçkırık olarak isimlendirilir. Dakikada yaklaşık 4-60 kez tekrarlayarak devam edebilen hıçkırık, süreye göre sınıflandırılır. 48 saatten kısa sürenlere akut hıçkırık, 2-30 gün arası sürenlere ‘inatçı hıçkırık” ve bir aydan uzun sürenlere ise ‘dayanılmaz hıçkırık” denilmektedir.
Hıçkırık Neden Olur?
Hıçkırık çok sayıda faktöre bağlı olarak meydana gelse de, hıçkırığa yaygın olarak fazla yemek, alkollü ve gazlı içecekler içmek, gerginlik ve heyecanlı olmakta dahil stres, reflü, şeker veya sakız çiğnerken hava yutulması, çok sıcak veya soğuk içecekler tüketmek, baharatlı gıdalar ve kandaki karbondioksit seviyesinin düşmesi neden olur. Ayrıca akciğerlerin sigara veya rahatsız edici kokularla uyarılması, tümörler ve diyafram yırtılması uyarılması da hıçkırığa neden olabilmektedir.
Hıçkırık Nasıl Geçer?
Diyafram kasını uyaran vagal sinirini uyararak hıçkırığı geçirmeye iyi gelen yöntemler şunlardır:
- 10-20 saniye nefesi tutup, vermek
- Dizleri göğüse kadar çekip öne doğru eğilmek
- Buzlu su içmek ya da buz emmek
- Limon içini ısırmak veya ağza limon sıkmak
- Dile bir damla sirke damlatmak
- Suyu bardağın uzak tarafından içmek
- Diyaframı hareketsiz hale getirmek için 3 kere ardı ardına nefes alıp vermek
- Ağzı kapatıp, burnu sıkıştırıp nefes vermeye çalışmak (valsava manevrası)
- Dilin üstüne toz şeker koyup, 5-10 saniye bekletip yutmak
- Kaşıkla dilin gerisine dokunarak öğürmek
- Boğazdaki sinirleri uyarmak için dili 1-2 defa öne çekmek
- Su ile gargara yapmak
- Şah damarına masaj uygulamak gibi manevralar hıçkırığın geçmesine yardım eder.
Hıçkırık en fazla ne kadar sürer?
Hıçkırık çoğu zaman dakikalarca devam edip kendiliğinden son bulur. Farklı hastalıklara veya durumlara bağlı olarak ortaya çıkan hıçkırık, uzun süre devam edebilir. Yapılan araştırmalara göre tarihte en uzun hıçkırığın 68 yıl boyunca hiç duraksamadan devam eden Amerikalı Charles Osborne’a ait olduğu bilinir.
Hıçkırığın faydası var mıdır?
Yapılan çalışmalarda hıçkırığın ispatlanmış bir yararı gözlemlenmemiştir.
Hıçkırık hangi hastalığın belirtisidir?
Reflü hastalığı ve mide fıtığı hıçkırığın ilk akla gelebilecek nedenleri arasında sayılabilir. Bununla birlikte hıçkırık nörolojik hastalıkların belirtileri arasında yer alır. Ancak nörolojik hastalıklarda hıçkırık tek bir belirti olarak görülmez, bu gibi hastalıklarda genellikle hıçkırığa farklı bulgular da eşlik eder. Burun, geniz, soluk borusu hastalıkları, dış kulak yoluna kaçan yabancı cisimler, koroner arter hastalığı, perikardit ve aort anevrizması gibi kalp hastalıkları, elektrolit dengesizlikleri, üremi, hiperglisemi, zehirlenmeler, bazı ilaçların yan etkileri, anksiyete, aşırı stres ve öfori gibi psikolojik durumlar sonucunda da hıçkırık ortaya çıkabilmektedir.
Hıçkırık en çabuk nasıl geçer?
Derin nefes alıp, nefesi kısa süre tutup vermek, dolu bardağın, uzak tarafından en az 7 yudum su içmek, göz çukurlarına baskı yapmak, derin bir nefes alınıp ıkınmak ve limon emmek hıçkırığı en hızlı geçiren yöntemler arasında yer alır.
Bebeklerde hıçkırık nasıl geçer?
Bebeklerde hıçkırığa çoğunlukla bebeğin aşırı beslenmesi, çok hızlı yemesi veya çok fazla hava yutması neden olmaktadır. O yüzden, bebeği emzirirken gazını çıkartmak için emzirmeye ara vermek, sırtını kovmak, sık sık ama küçük miktarlarda beslemek, beslenme sonrasında 30 dakika süre ile dik oturtmak, emzik kullanmak, biberon ya da meme emerken hava girmesine müsade etmeyecek şekilde bebeğin ağzını konumlandırmak yanı sıra zencefil, rezene ve papatya suyu bebeklerde ki hıçkırığı geçirmek için işe yarayabilir.
Hıçkırık uzun sürerse ne olur?
İnatçı ve uzun süreli devam eden hıçkırık, diyafram kasında zedelenmelere, zaten mevcut olan diyafram fıtıklarının artmasına, karın içi basınç değişimleri ile büyük damarlarda anevrizması olan hastalarda diseksiyona neden olabilir. Ayrıca kişilerin psikolojilerini olumsuz etkileyip daha fazla strese neden olur.
